Rozwój technik wytwarzania elementów maszyn i urządzeń z metalicznych materiałów konstrukcyjnych, z uwzględnieniem kontroli kinetyki proce-sów ich krystalizacji ze stanu ciekłego, umożliwia uzyskanie ich kierunkowych właściwości użytkowych – spełniają w określonym zakresie rolę materiałów funkcjonalnych. Podstawą kształtowania ich struktury i mikrostruktury oraz właściwości fizycznych, chemicznych i mechanicznych jest sposób przejścia od stanu ciekłego do stanu stałego. W opracowaniu określono oddziaływanie czynników zewnętrznych na kinetykę procesu krystalizacji czystych metali i stopów. Uwzględniono wpływ pierwiastków stopowych, rolę składników układów równowagi fazowej w stanie ciekłym i stałym, również kinetykę procesu krystalizacji – krystalizacja kierunkowa i monokrystalizacja. Efekt silnej reakcji ciekłego metalu na czynniki zewnętrzne podczas krystalizacji: temperaturę, prędkość chłodzenia, drgania mechaniczne oraz oddziaływanie pola magnetycznego i elektrycz-nego, również rodzaj i zawartość gazów wprowadzanych do ciekłego metalu, uwzględniono w charakteryzacji procesów wytwarzania materiałów metalicznych spełniających kryteria funkcjonalności. Omówiono także specjalistyczne urządzenia, których zastosowanie umożliwia zwiększenie stopnia oddziaływania czynników zewnętrznych w procesach krystalizacji wytwarzania funkcjonalnych materiałów metalicznych. Scharakteryzowano podstawowe i szeroko stosowane procesy wytwarzania z fazy ciekłej: cząstek proszków metalicznych, kompozytów zbrojonych o osnowie metalicznej cząstkami drugiej fazy lub wytwarzanych metodą infiltracji preform porowatych materiałów metalicznych, także procesy wytwarzania szkieł metalicznych. Potwierdzono możliwość szerokiego stosowania technik wytwarzania oraz urządzeń specjalistycznych do wytwarzania zarówno materiałów metalicznych, jak również ich wyrobów o prognozowanych funkcjonalnych właściwościach użytkowych.